Charakterystyka czynników szkodliwych – czynniki fizyczne cz. 2

Kochani,

W poprzedniej części o czynnikach fizycznych zajęliśmy się hałasem, drganiami oraz mikroklimatem. Dzisiaj scharakteryzuje dla Was promieniowania.

Promieniowanie elektromagnetyczne

Fale elektromagnetyczne wytwarzane są w sposób naturalny, ale też sztuczny.

  • fale radiowe – powyżej 1 m
  • mikrofale – od 1 mm do 1 m
  • podczerwień – od 700 nm do 1 mm
  • światło widzialne – od 380 nm do 700 nm
  • ultrafiolet – od 10 nm do 380 nm
  • promieniowanie rentgenowskie – od 5 pm do 10 nm

 

Oznakowanie

  • obiekty elektroenergetyczne – linie wysokiego napięcia, stacje przesyłowo-rozdzielcze, transformatory, energetyczna instalacja zasilająca
  • urządzenia medyczne – diagnostyczne i terapeutyczne
  • urządzenia przemysłowe – piece i nagrzewnice indukcyjne, zgrzewarki i spawarki
  • urządzenia radio- i telekomunikacyjne – anteny nadawcze radiowe i telewizyjne, stacje radiolokacyjne, systemy telefonii ruchomej
  • inne urządzenia elektryczne – kuchnie mikrofalowe i indukcyjne, telefony komórkowe, systemy antykradzieżowe i kontroli dostępu, itp.
  • skutki termiczne (uszkodzenia tkanek – zarówno na powierzchni ciała, jak i wewnątrz organizmu)
  • skutki pozatermiczne (niekorzystny wpływ na układ nerwowy i percepcję). Promieniowanie elektromagnetyczne może również zakłócać naturalne procesy elektrofizjologiczne w komórkach nerwowych lub mięśniowych.
  • środki techniczne lub organizacyjne, takie jak np. szkolenia pracowników, informowanie o występowaniu pól elektromagnetycznych
  • skrócenie zmianowego czasu narażenia na promieniowanie elektromagnetyczne poprzez wprowadzenie rotacji pracowników, którzy obsługują urządzenie, będące źródłem promieniowania
  • Środki techniczne są bardziej niezawodne, można wśród nich wymienić np. zmianę parametrów pracy urządzeń, ekranowanie stanowisk pracy oraz źródeł pól czy stosowanie przez pracowników środków ochrony indywidualnej.

Promieniowanie optyczne dzieli się na:

Promieniowanie optyczne jest to promieniowanie elektromagnetyczne o długości fal w zakresie od 100 nm do 1 mm.

#1 Promieniowanie nadfioletowe

Promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali od 10 nm do 400 nm

Ze względu na skutki działania promieniowania ultrafioletowego na organizmy żywe wyróżnia się:

  • UV-C – długość fali: 100–280 nm
  • UV-B – długość fali: 280–315 nm
  • UV-A – długość fali: 315–380 nm

Okulary i gogle służą do ochrony oczu. Jeśli natężenie promieniowania UV przekracza także wartości, które są bezpieczne dla skóry, konieczne jest stosowanie wyposażonych w filtry osłon twarzy. Sprzęt chroniący przed promieniowaniem nadfioletowym powinien być dobrany do intensywności promieniowania.

#2 Promieniowanie widzialne (światło)

#3 Promieniowanie podczerwone

Funkcjonuje kilka podziałów podczerwieni na pasma; w Polsce używany jest następujący:

  • bliska podczerwień, to zakres 0,8−2,5 μm
  • średnia podczerwień to zakres 2,5−25 μm
  • daleka podczerwień to zakres 25−1000 μm.
  • otwory ścian pieców popielnych, grzewczych, hartowniczych, ceramicznych lub szklarskich;
  • roztopione metale lub szkło;
  • elementy metalowe rozgrzane do wysokich temperatur;
  • lampowe promienniki podczerwieni (m.in. używane w hodowli zwierząt, do suszenia przędzy, wypalania ziarna, itp.);
  • paleniska parowe, elektryczne, węglowe lub gazowe.

Do ochrony przed promieniowaniem podczerwonym służą filtry montowane w okularach, goglach lub osłonach twarzy.

Pracodawca również powinien:

  • Izolować ściany emitujące promieniowanie.
  • Zapewnić odpowiednią wentylację, która osłabiałby skutki promieniowania.
  • Skracać czas ekspozycji na promieniowanie.

#4 Promieniowanie jonizujące

Jest to promieniowanie zdolne do wywołania jonizacji w substancji, przez którą przechodzi.

Lasery są źródłami promieniowani optycznego wytwarzanego w procesie kontrolowanej emisji wymuszonej. Najczęściej używane do obróbki materiałów.

W przypadku promieniowania laserowego określa się MDE(maksymalną dopuszczalną ekspozycję) – czyli poziom promieniowania laserowego, na który w normalnych warunkach mogą być eksponowane osoby bez doznania szkodliwych skutków.

Do jądrowego promieniowania jonizującego zalicza się m.in.:

  • promieniowanie alfa (α), czyli jądra helu; ładunek elektryczny +2e,
  • promieniowanie beta (β, β+), czyli elektrony i antyelektrony; ładunek elektryczny, odpowiednio, -e, +e;
  • promieniowanie gamma, czyli wysokoenergetyczne fotony.
  • przy eksploatacji złóż uranowych i wyodrębnianiu pierwiastków radioaktywnych,
  • przy produkcji i stosowaniu izotopów,
  • w elektrowniach i okrętach o napędzie atomowym,
  • w radiologii przemysłowej,
  • w przemyśle chemicznym,
  • w radiologii klinicznej,
  • przy badaniu dzieł sztuki, kamieni szlachetnych i wyrobów ceramicznych,
  • w wytwórniach lamp rentgenowskich i sprzętu medycznego.

Dokonuje się jej dla każdego roku kalendarzowego w oparciu o dawki wyznaczone na podstawie pomiarów, wykonywanych w okresach nie dłuższych niż trzymiesięczne, a jeżeli okres zatrudnienia w warunkach narażenia jest krótszy niż trzy miesiące – po zakończeniu tego okresu.

Kierownik jednostki obowiązany jest do prowadzenia rejestru dawek indywidualnych otrzymanych przez pracowników zaliczonych do kategorii A na podstawie wyników i pomiarów ocen.

Do pracy na przy źródle promieniowania jonizującego można dopuścić pracownika, tylko jeśli posiada on odpowiednią dla stanowiska pracy znajomość przepisów z zakresu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz niezbędne umiejętności.

Środki techniczne:

  • odpowiednia lokalizacja źródła w pomieszczeniu,
  • odpowiednia powierzchnia pomieszczenia, w którym zainstalowano źródło promieniowania
  • środki ochrony osobistej,
  • stosowanie skutecznej wentylacji,
  • stosowanie osłon, fartuchów ochronnych, parawanów, szyb ochronnych z tworzywa pochłaniającego promieniowanie jonizujące.

 

Środki organizacyjne:

  • wyznaczenie i oznakowanie strefy niebezpiecznej źródła,
  • sygnalizacja włączenia źródła,
  • skrócenie czasu ekspozycji.

#5 Promieniowanie laserowe

Lasery są źródłami promieniowani optycznego wytwarzanego w procesie kontrolowanej emisji wymuszonej. Najczęściej używane do obróbki materiałów.

W przypadku promieniowania laserowego określa się MDE(maksymalną dopuszczalną ekspozycję) – czyli poziom promieniowania laserowego, na który w normalnych warunkach mogą być eksponowane osoby bez doznania szkodliwych skutków.

Lasery są źródłami promieniowani optycznego wytwarzanego w procesie kontrolowanej emisji wymuszonej. Najczęściej używane do obróbki materiałów.

W przypadku promieniowania laserowego określa się MDE(maksymalną dopuszczalną ekspozycję) – czyli poziom promieniowania laserowego, na który w normalnych warunkach mogą być eksponowane osoby bez doznania szkodliwych skutków.

  • Środki ochrony indywidualnej, takie jak: gogle, okulary czy odzież ochronna.
  • Środki ochrony zbiorowej, takie jak: kurtyny czy parawany ochronne rozstawiane wokół urządzenia.
  • Szkolenia pracownicze – do obsługi aparatury laserowej dopuszczone powinny być jedynie osoby przeszkolone.
  • Nadzór medyczny – dla pracowników obsługujących lasery klasy 3 i 4.

To już koniec długiej opowieści o szkodliwych czynnikach fizycznych w środowisku. W niedalekiej przyszłości pojawi się jeszcze wpis o czynnikach szkodliwych psychofizycznych.

Ściskam J.A 

Widzimy się już za tydzień 🙂 

PODZIEL SIĘ

WIĘCEJ DO ODKRYCIA

ZAGROŻENIA POŻAROWE I WYBUCHOWE

Wstęp Zagrożenie pożarowe – jest to zespół czynników wpływających na powstanie i rozprzestrzenianie się pożaru, a przez to zagrażających bezpieczeństwu życia ludzi. Zagrożenie wybuchowe – to możliwość

Instruktaż ogólny – szkolenia BHP

Kochani, Drugim ze szkoleń wstępnych, którym się dziś zajmę jest instruktaż ogólny. Wymaga on oddzielnego wpisu, gdyż znacznie się różni od instruktażu stanowiskowego, któremu wpis

KONTAKT

Planeta BHP Spółka Cywilna

Justyna Adamczyk

Patrycja Kowalczyk

send

FORMULARZ KONTAKTOWY

logo_head